Geluid kan aangenaam zijn, maar ook hinderlijk en zelfs schadelijk. In het laatste geval wordt de kwaliteit van het gehoor beschadigd. De mate van beschadiging hangt af van:
- De hardheid / sterkte van het geluid;
- De tijdsduur waaraan het gehoor aan te hard geluid is blootgesteld;
- De gevoeligheid voor geluid van de betrokken persoon.
Vanaf een geluidsniveau van 80 dB(A) gedurende acht uur per dag neemt de kans op gehoorbeschadiging toe. Het type gehoorbeschadiging wat dan meestal optreedt, is lawaaidoofheid. Het begint met een gehoorverlies voor hoge tonen rond de 4000 Hz en breidt zich dan uit naar lagere tonen. Lawaaidoofheid kan door middel van een audiogram (gehoortest) aangetoond worden. De volgende verschijnselen zijn typerend voor het beginstadium van lawaaidoofheid:
- Hoge tonen of zachte geluiden kunnen niet goed meer gehoord worden;
- Moeite hebben met het voeren van een (telefoon)gesprek, vooral in een rumoerige omgeving;
- In een later stadium het horen van niet-bestaande fluit- of bromtonen.
Behandeling van lawaaidoofheid is niet mogelijk. Lawaaidoofheid is onherstelbaar.
Als er eenmaal blijvend gehoorverlies is, kunnen maatregelen er alleen voor zorgen dat het niet erger wordt.
Behalve op het gehoororgaan heeft geluid ook invloed op het functioneren van de rest van het lichaam en kan zo leiden tot ongevallen.
Onderzoek heeft aangetoond dat (te hard) geluid invloed heeft op de werking van de schildklier, de bijnieren en andere organen. Verder blijkt dat geluid naast bovengenoemde effecten ook psychische effecten teweeg kan brengen, zoals stress en geïrriteerdheid. Er zijn echter grote individuele verschillen. Leeftijd speelt hierbij een belangrijke rol. Ouderen vertonen vaak een sterkere reactie.
De korte termijneffecten na blootstelling aan geluid boven de 80 dB(A) zijn onder andere:
- Schrikeffecten;
- Toename van de hartfrequentie;
- Spierspanning; en slaapstoornissen (na lawaaiblootstelling);
- Hoofdpijn en Duizeligheid;
- Verstoring van de informatie-overdracht van het gehoor en het zicht naar de hersenen.
De lange termijn effecten zijn onder andere:
- Hoge bloeddruk;
- Oogafwijking;
- Chronische stressverschijnselen en depressie.