Risico's & oplossingen
Het thema fysieke belasting bestaat uit 4 delen:
1. Arbeidsrisico;
2. Wet- en regelgeving
3. Inventarisatie;
4. De mogelijke oplossingen.
Binnen de textiel- en tapijtindustrie zijn er risico’s op overbelasting door:
Door op: ‘Beleid zwangeren‘ te klikken vindt u meer informatie over de speciale aandacht voor deze groep medewerker.
Fysieke belasting is de belasting die het houdings- en bewegingsapparaat van mensen (rug, nek, schouders, ledematen, gewrichten en spieren) ondervindt tijdens fysieke arbeid. Fysieke belasting op zich is niet gezondheidsbedreigend, fysieke overbelasting wel. Fysieke overbelasting hangt samen met:
Niet alleen te zwaar of te vaak tillen en/of dragen kan dus fysieke overbelasting geven, maar ook werken in een slechte werkhouding. Overbelasting van het houdings- en bewegingsapparaat kan zorgen voor gezondheidsklachten en blijvende invaliditeit. Dit leidt tot verzuim en uitval uit het arbeidsproces. In de mode- en interieurindustrie zijn de belangrijkste risico’s voor fysieke overbelasting:
Relevante wetgeving
In Arbowet, artikel 5, is beschreven dat een risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) dient te worden uitgevoerd. Voor fysieke belasting dient, als onderdeel van deze RI&E, een nadere inventarisatie te worden uitgevoerd (met ander woorden een globale inventarisatie volstaat niet).
De nadere inventarisatie fysieke belasting dient per belastende werkzaamheid te beschrijven:
De nadere inventarisatie kan uitgevoerd worden met de NIOSH-methode (tillen), KIM (duwen en trekken) en HARM (hand-armtaken).
Aan de hand van de risico-inventarisatie en -evaluatie moet een plan van aanpak worden opgesteld en uitgevoerd dat gericht is op het voorkomen of verminderen van de nadelige gevolgen van fysieke belasting.
Indien de medewerkers een (rest)risico lopen op het gebied van lichamelijke belasting, dient de werkgever een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) aan te bieden.
Voor de mode- en interieurindustrie is een zgn branche RI&E. Dit RI&E-instrument is erkend door CAO-partijen. U vindt deze RI&E voor de mode- en interieurindustrie op de website: http://www.rie.nl/rie-instrumenten/ri-e-mode-en-interieurindustrie
In Nederland zijn er op het gebied van fysieke belasting weinig wettelijke normen. In het Arbobesluit is opgenomen dat gevaar voor gezondheid ten gevolge van fysieke belasting moet worden voorkomen en indien dit niet mogelijk is zoveel mogelijk worden beperkt.
De limieten wij hanteren in de mode- en interieurbranche zijn:
Tillen:
Dragen:
Duwen: de maximale benodigde kracht om een last in beweging te houden mag de volgende grenswaarden niet overschrijden: 20 kilo onder optimale omstandigheden (lage frequentie, korte afstand) en 6 kilo onder minder optimale omstandigheden (hoge frequentie, lange afstand)
Trekken: de maximale benodigde kracht om een last in beweging te brengen mag de volgende grenswaarden niet overschrijden: max. 20 kilo over max. 2 meter, maximaal 12 maal per uur en max. 20 kilo over maximaal 8 meter bij een frequentie van maximaal 1 keer per 8 uur.
Repeterende bewegingen (beeldschermwerk):
Repeterende bewegingen (productie werkzaamheden):
Er wordt zoveel mogelijk voorkomen dat medewerkers meer dan twee uur per dag, of meer dan een uur achter elkaar, werk uitvoeren met dezelfde of vergelijkbare arm- of handbewegingen.
Werkhouding:
Aan werknemers die in hun werk te maken hebben met fysieke belasting wordt periodiek doeltreffende voorlichting en praktisch onderricht gegeven. (zie ook de oplossing bij 2.5.1)
De zwangere medewerkster wordt tijdens tijdens de zwangerschap niet blootgesteld aan de volgende fysieke belastingen:
Op het gebied van fysieke belasting zijn verschillende hulpmiddelen en instrumenten ontwikkeld voor het in kaart brengen van een arbeidsrisico in de eigen bedrijfssituatie. Voor fysieke belasting zijn beschikbaar:
De NIOSH-methode is een rekenmethode om tilsituaties te beoordelen. De NIOSH-methode geldt voor 99 procent van de mannen en 75 procent van de vrouwen. De NIOSH-methode kan gebruikt worden om te beoordelen of bepaalde tilsituaties gevaarlijk zijn voor de gezondheid van de werknemers. Met de NIOSH-methode wordt uitgerekend wat het maximaal aanvaardbare tilgewicht is bij de omstandigheden waaronder getild wordt. Zie hier ook de online berekeningsmethode op de website van FNV Bondgenoten (www.arbobondgenoten.nl).
De Hand Arm Risicobeoordelings-Methode is een methode om het risico op arm-, nek- of schouderklachten te bepalen bij hand-armtaken. De methode helpt om:
inzicht te krijgen in de aanwezigheid van gezondheidsrisico’s in het werk;vast te stellen wat de belangrijkste risicofactoren zijn; na te gaan of maatregelen het gewenste effect hebben (d.w.z. vermindering van het risico).
De beoordeling gebeurt per taak; de uitkomsten gelden dus voor alle werknemers die die taak uitvoeren. Het is geen beoordeling per werknemer, per functie of per dag. HARM kan digitaal uitgevoerd worden: fysiekebelastingbeoordelen.tno.nl of op papier; fysiekebelastingbeoordelen.tno.nl
checklistpagina.nl
Handleiding duwen en trekken (KIM-tool). De kernpuntenmethode (KIM) is ontwikkeld voor Risico-evaluatie op het niveau van een doorlichting voor het manueel hanteren van lasten (MHL). Het linkadres is: www.arboportaal.nl
Ook kan gebruik gemaakt worden van een simpele unster.
Kennisdossiers
Op Arbokennisnet zijn verschillende dossiers te vinden over fysieke belasting. Zo vindt u daar een dossier over: tillen en kracht zetten, werkhouding, geknield en gehurkt werk en zittend en staand werk.(zie www.arbokennisnet.nl)
Ook vindt u veel informatie op de sites van de vakbond: www.fnv.nl
Op de site van Inspectie SZW is informatie te vinden over fysieke belasting: www.arboportaal.nl
Check beeldschermwerk: Eenvoudige lijst met in totaal 29 vragen die met ja of nee beantwoord moeten worden en via een eenvoudige rekenmethode aangeeft op welk onderwerp verbetering van de werksituatie nodig is. www.euronorm.net
Oplossingen worden gegeven volgens de Arbeidshygiënische strategie. Deze strategie is de algemeen erkende volgorde van maatregelen om gevaren weg te nemen en risico’s te beperken. Deze volgorde is:
Het zal per onderneming en per situatie verschillen welke oplossing het beste past. Wel moet, eventueel op termijn, worden gestreefd naar een oplossing zo dicht mogelijk bij de bron. Bij periodieke evaluaties kan worden beoordeeld of de gekozen oplossing nog steeds de beste oplossing is of dat gezocht moet worden naar alternatieven.
De zwangere medewerkster wordt tijdens de zwangerschap niet blootgesteld aan de arbeidsrisico’s zoals benoemd onder de normen. De bescherming geldt zowel voor de zwangere medewerkster als voor haar ongeboren kind.
Lees meer
Let er bij de in- en herinrichting van de werkruimte op dat er zo min mogelijk materialen gedragen hoeven te worden door de medewerkers:
Door het verbeteren van de afstemming met (toe)leveranciers kan fysieke belasting worden teruggedrongen. Hierbij kan gedacht worden aan het verlagen van de tilgewichten, het optimaliseren van verpakkingen (bijvoorbeeld grip, afmetingen en mogelijkheden voor gebruik van hulpmiddelen) en het aanbrengen van indicaties met tilgewichten.
Vermindering van de fysieke belasting bij duwen en trekken.
Lees meer.
De preventiemedewerker in de mode- en interieurindustrie dient in staat te zijn om de eerste vragen van medewerkers op het gebied van fysieke belasting te beantwoorden en oplossingsrichtingen te kunnen aandragen. Ook dient de preventiemedewerker in staat te zijn om leidinggevende en medewerkers te coachen op een goede en gezonde werkhouding.
Lees meer.
Het voorkomen van ongunstig werkhoudingen, die kunnen leiden tot klachten aan het bewegingsapparaat.
Lees meer.
Het voorkomen van nekklachten.
Lees meer.
De goede werkplek ontlast het bewegingsapparaat tijdens zittend werk.
Lees meer.
Verminderen tilhandelingen door het gewicht op hoogte te brengen.
Lees meer.
Door de voorlichting zullen de medewerkers zich bewust worden van fysiek belastende factoren en werkzaamheden en leren het persoonlijk gedrag te corrigeren. Dit zal leiden tot betere inzetbaarheid en een gezondere leefstijl.
Lees meer.
Betere werkhouding tijdens het uitvoeren van bijv. naai- of inpakwerkzaamheden.
– Door hoogteverstelling kan werkstuk op goede hoogte worden gebracht.
– Door hoogteverstelling is werktafel individueel instelbaar.
Lees meer.
Het tillen van de strijkbout wordt gemakkelijk omdat het balanceersysteem de strijkbout schijnbaar gewichtloos maakt.
Lees meer.
Het afwisselen van fysiek zwaarder werk met licht werk en/of het afwisselen van verschillende werkzaamheden en daarmee relatieve rust (herstel) in te bouwen voor spiergroepen of lichaamsdelen.
Doorbreken statische of ongunstige werkhoudingen en het verminderen eenzijdige belasting door afwisseling.
Lees meer.
De medewerker hoeft minder te trekken aan de stof, waardoor de fysieke belasting verminderd wordt.
Lees meer.
Het voorkomen van klachten.
Lees meer.
Vermindering van de fysieke belasting door duwen en trekken.
Lees meer.
Het voorkomen van tillen en dragen.
Lees meer.
Vermindering van de fysieke belasting bij duwen en trekken.
Lees meer.
Door het aanbrengen van indicaties worden medewerkers gewaarschuwd voor een (dreigende) overschrijding van gezondheidkundige limieten. Medewerkers kunnen naar aanleiding van de aard van de indicatie actie ondernemen. Deze actie kan bestaan uit het inschakelen van collega’s of het gebruik maken van technische oplossingen.
Lees meer.